Chứng từ vận tải hàng không là gì

Vận tải hàng hóa trên máy bay theo đường hàng không đang là xu thế mới của thời đại, nó cho phép công việc giao nhận hàng hóa giữa các bên diễn ra một cách nhanh chóng hơn, chuyên nghiệp hơn, hiệu quả hơn. Để mang lại được những điều đó, chứng từ là thứ không thể thiếu dùng trong quá trình trao đổi, làm việc giữa hãng hàng không, người chuyên chở, người gửi hàng, người gom hàng, người giao nhận.

Chứng từ vận tải hàng không là gì?

Chứng từ vận tải hàng không là loại vận đơn dùng trong vận chuyển hàng hóa, là bằng chứng về hợp đồng thỏa thuận được ký kết giữa bên gửi hàng và bên chuyên chở trên máy bay, các điều kiện nêu ra trong hợp đồng và văn bản về tình trạng giao nhận hàng trong lúc vận chuyển.

Phân loại chứng từ vận đơn hàng không

Hiện nay, việc phân loại chứng từ vận đơn hàng không sẽ dựa vào người phát hành vận đơn và hoạt động gom hàng:

- Chứng từ vận đơn người phát hành:

+ Chứng từ vận đơn do hãng hàng không phát hành, chứa biểu tượng và mã nhận dạng người chuyên chở.

+ Chứng từ vận đơn trung lập do đại lý của người chuyên chở hoặc người giao nhận đưa ra.

- Chứng từ vận đơn dùng trong gom hàng:

+ Chứng từ vận đơn do người chuyên chở hàng không phát hành. Vận đơn này sẽ được cấp cho người gom hàng có nhận hàng ở sân bay mà hàng hóa được chuyển đến. Người ta dùng vận đơn này thể hiện cho mối quan hệ giữa người chuyên chở và người gom hàng, cũng như là bằng chứng dùng xác nhận hàng đã được giao nhận.

+ Vận đơn do người gom hàng phát hành để cấp cho các chủ hàng lẻ có hàng cần nhận ở sân bay đến. Chứng từ này sẽ được cấp trước đó cho chủ hàng lẻ ơ sân bay đi lúc giao hàng hóa cho người gom hàng. Với chứng từ này, đó là bằng chứng cho quá trình giao nhận hàng giữa hai bên.

Nội dung của chứng từ vận đơn hàng không

Hiện nay chứng từ vận đơn dùng trong vận tải hàng không sử dụng theo mẫu chuẩn do IATA quy định. Mỗi bộ như vậy sẽ chia ra làm nhiều bản khác nhau, bao gồm bản chính và bản phụ.

Mỗi bản chứng từ vận đơn sẽ có hai mặt. Trong đó, mặt trước của các bản sẽ giống nhau về nội dung (ở cả bản chính và phụ), nhưng chỉ khác về màu sắc và phần ghi chú bên dưới để nhận biết vận đơn này được dùng cho đối tượng nào. Còn riêng mặt sau của vận đơn, nó sẽ thể hiện các điều khoản quy định trong vận tải hàng hóa đường hàng không, nội dung này chỉ có ở các bản chính và một vài bản phụ khác.

Trong thông tin mặt trước của vận đơn hàng không, sẽ bao gồm các nội dung như: mã số vận đơn, sân bay gửi hàng đi, thông tin người phát hành vận đơn, thông tin chủ hàng, thông tin người nhận hàng, thông tin người chuyên chở, chuyến bay, điểm đến, loại hàng hóa, cước phí dịch vụ, tiền tệ thanh toán…

Riêng mặt sau của các bản chứng từ vận tải đường hàng không chỉ thể hiện các nội dung như: Trách nhiệm của người chuyên chở với hàng hóa; Các điều khoản của hợp đồng vận chuyển; Quy định trong hoạt động vận tải hàng hóa đường hàng không. Tuy nhiên, sẽ chỉ có các bản gốc và một vài bản phụ chứa những nội dung này trong mặt sau.

Tại sao cần có chứng từ vận tải đường hàng không?

Chứng từ vận đơn là loại văn bản không thể thiếu trong mỗi chuyến hàng được vận chuyển theo đường hàng không, bởi chứng mang nhiều ý nghĩa và thể hiện những chức năng riêng theo từng loại:

- Là bằng chứng về mối quan hệ hợp tác, hợp đồng thỏa thuận giữa người chuyên chở và chủ hàng. Dựa vào đây, nó thể hiện quyền lợi và trách nhiệm của hai bên với hàng hóa được vận tải.

- Chứng từ vận đơn trong vận tải hàng không được dùng cho hoạt động giao nhận hàng hóa, bằng chứng cho việc hàng được giao nhận thành công giữa người gửi hàng, người chuyên chở, người giao nhận.

- Nội dung bảo hiểm thiệt hại cho hàng hóa trong suốt quá trình vận tải hàng không. Trên cở sở đó giải quyết các vấn đề về thiệt hại, đề bù khi lô hàng gặp rủi ro.

- Văn bản chứng từ kê khai hải quan cho lô hàng, từ đó đảm bảo quá trình thông quan của hàng hóa diễn ra thuận lợi mà không gặp phải trở ngại.

- Thông quan chứng từ hàng không, nhân viên hàng không sẽ dễ dàng hơn trong việc phục vụ quá trình chuyên chở hàng hóa trên máy bay.

=> Hiện nay, chứng từ vận tải hàng không đơn giản hóa hơn rất nhiều so với các phương thức khác. Người ta không dùng chứng từ này trong giao dịch, vì chúng không có chức năng sở hữu hàng hóa. Chứng từ vận đơn hàng không không nhất thiết cho một bên nhất định phát hành, mà nó có thể do hãng hàng không hoặc do một người khác phát hành.